Po porodzie przez pewien czas kobieta jest niepłodna. Czas ten zależy od sposobu karmienia dziecka. Jeżeli mama i dziecko spełniają wszystkie warunki pełnego karmienia piersią, to niepłodność w czasie karmienia trwa 12 tygodni. Jeżeli nie spełniają któregoś z warunków pełnego karmienia, okres płodności może rozpocząć się bardzo wcześnie, niekiedy już 4 tygodnie od porodu.

1. Nie podaje się dziecku żadnych innych posiłków i płynów poza pokarmem matki. Mleko matki zaspakaja wszystkie potrzeby żywieniowe dziecka. Smoczek można podawać.

2. Przystawiać dziecko do piersi co najmniej 5-6 razy na dobę.

3. Sumaryczny czas karmienia winien wynosić co najmniej 100 min.

4. Przerwy w karmieniu nie mogą być dłuższe niż 6-7 godzin w dzień i w nocy. Przerwa 8-godzinna jest za długa.

Współżycie małżeńskie może trwać do końca ciąży. Po porodzie według prof. Rötzera może być podjęte po 3-4 tygodniach, o ile nie ma jakichkolwiek powikłań i ustąpiła krwista wydzielina poporodowa.

Na karcie cyklu w pierwszym dniu należy wpisać datę porodu.

Krwistą wydzielinę poporodową zaznaczamy linią falistą na górze wykresu. Wydzielina ta powinna trwać nie dłużej niż trzy tygodnie. Po 21 dniach rysujemy grubą pionową kreskę. Od tego dnia zaczynamy prowadzić obserwacje, aby poznać objawy i nabrać doświadczenia (link).

W tym czasie należy zaobserwować, jaki jest tzw. podstawowy model niepłodności. Najczęściej jest to „∅” (nic nie czuję nic nie widzę), ale może to być także suchość „su” lub stała wydzielina „c„, która często pojawia się po porodzie (biaława, żółtawa, grudkowata; w odróżnieniu od śluzu pływającego w wodzie w postaci glutka, stała wydzielina wrzucona do szklanki wody natychmiast się rozpada i tworzy zawiesinę). Podstawowy model niepłodności jest tłem, morzem niepłodności, na którym obserwujemy wyspy objawów płodności.

W metodzie Rötzera przyjmuje się, że kobieta karmiąca w sposób pełny jest niepłodna przez 12 tygodni (84 dni), bez względu na obserwowane w tym czasie ewentualne objawy płodności. Na karcie cyklu zaznaczamy to kolejną grubą, pionową kreską po 84. dniu od porodu. Wtedy też kobieta najpóźniej powinna zacząć mierzyć temperaturę. Ważne aby szczególnie tego pilnować, gdy pojawią się jakiekolwiek objawy płodności i po wyznaczeniu dnia szczytu trzeba będzie zdiagnozować ewentualny wzrost temperatury.

Kobieta nie karmiąca w sposób pełny nie może zakładać z góry żadnego okresu niepłodności.

Bezpośrednio po ustąpieniu odchodów połogowych powinna rozpocząć prowadzenie obserwacji i mierzenie temperatury. Każde pojawienie się objawów płodności jest dla niej sygnałem potencjalnej płodności.

Najwcześniejszy wzrost temperatury po porodzie (u pani która nie karmiła piersią) miał miejsce 34. dnia od porodu (karta z archiwum INER), a najwcześniejsze poczęcie dziecka wynikło ze współżycia w 49. dniu od porodu.

Przy pełnym karmieniu od 85. dnia, a przy niepełnym od pierwszych objawów płodności aż do wystąpienia pierwszej progesteronozależnej fazy wyższych temperatur należy stosować regułę szczytu.

Reguła szczytu jest sposobem na określenie granic między naprzemiennymi okresami płodności i niepłodności przed pierwszą owulacją po porodzie oraz w premenopauzie w fazie niższych temperatur.

W każdym pojawiającym się okresie płodności szukamy dnia szczytu, który wyznaczamy tak jak w normalnym cyklu. Objawami płodności są: objaw „w”; każdy śluz; krwawienie, które nie jest poprzedzone co najmniej trzydniową zwyżką temperatury (patrz: Krwawienie śródcykliczne); zmięknięcie, rozwarcie, lub uniesieni szyjki macicy (lub obniżenie przy tyłozgięciu), o ile kobieta bada szyjkę (szyjkę można zacząć badać 8 tygodni po porodzie). Na karcie cyklu zaznaczamy dzień szczytu i po dniu szczytu dopisujemy w kolejne dni cyfry 1, 2, 3, a wieczorem czwartego dnia, o ile nie występują żadne objawy płodności i nie ma wzrostu temperatury, stawiamy strzałkę skierowaną do dołu ↓. Oznacza ona, że rozpoczął się okres niepłodności względnej, trwający do kolejnego pojawienia się jakichkolwiek objawów płodności. W nowym okresie płodności szukamy nowego dnia szczytu i, jeśli nie ma wzrostu temperatury, stosujemy regułę szczytu.

Zdarza się czasem, że 4. dnia po szczycie są jeszcze jakieś objawy płodności. Postępujemy zależnie od zaistniałej sytuacji.

 1. Po dniu szczytu śluz gorszej jakości utrzymuje się dłużej niż 3 dni

Po dniu szczytu śluz gorszej jakości utrzymuje się 4 lub 5 dni, a 5. lub 6. dnia nie ma już objawów płodności. W takim wypadku okres niepłodności względnej zaczyna się wieczorem pierwszego dnia bez objawów płodności.

Po dniu szczytu śluz gorszej jakości utrzymuje się dłużej niż 5 dni, a potem zanika. W takim przypadku nowy znak dnia szczytu stawiamy ostatniego dnia z gorszym śluzem i rozpoczynamy odliczanie. Okres niepłodności względnej rozpoczyna się wieczorem czwartego dnia po szczycie, jeśli w ciągu tych 4 dni nie wystąpiły żadne objawy płodności.

2. Po dniu szczytu wśród dni ze śluzem gorszej jakości jest dzień ze śluzem trochę lepszym od pozostałych, ale gorszym od tego w dniu szczytu. Wówczas przyjmujemy nowy dzień szczytu w dniu z odrobinę lepszym śluzem.

W takiej sytuacji nowy dzień szczytu oznaczamy w dniu ze śluzem żółtym, ciągnącym się, ponieważ jest on lepszej jakości od śluzu białego i nierozciągliwego, zaobserwowanego dzień wcześniej.

3. W ciągu 4 dni po szczycie śluz gorszej jakości zanikł, a następnie pojawił się na nowo. W takiej sytuacji wyznaczamy nowy dzień szczytu w nowej wyspie śluzu.

Jeśli małżonkowie nie chcą szybko począć kolejnego dziecka, powinni zrezygnować ze współżycia w okresach płodności. Dla zdrowia kobiety, dobra urodzonego dziecka i kondycji następnego dziecka istotne jest, aby organizm kobiety miał czas się zregenerować, a na to potrzeba co najmniej dwu lat. Dlatego tak ważne jest dokładne rozpoznanie płodności i dokładne trzymanie się reguł metody.

W okresach niepłodności, wyznaczonych za pomocą reguły szczytu, zaleca się podejmowanie współżycia nie częściej niż co drugi dzień wieczorem (ewentualne można zastosować ćwiczenia mięśni Kegla), by nie przeoczyć pierwszych objawów płodności w trakcie tej bardzo wydłużonej fazy niższych temperatur. Dotychczas w trakcie stosowania reguły szczytu nie doszło do żadnego poczęcia. Reguła ta w wersji prof. Rötzera jest więc w 100% skuteczna, gdy stosuje się ją w celu odłożenia poczęcia.

W okresach płodności nie należy zaniedbywać pomiarów podstawowej temperatury ciała i w momencie pojawienia się fazy wyższych temperatur, należy powrócić do zwykłych reguł. Krwawienie występujące po co najmniej 3-dniowej fazie wyższych temperatur jest miesiączką, która rozpoczyna nowy cykl. W drugim cyklu po porodzie stosujemy zwykłe reguły metody (Patrz: NPR – [Typowy cykl]), nawet jeśli faza przedowulacyjna jest bardzo wydłużona. W okresie karmienia na skutek działania prolaktyny cykle mogą mieć wydłużoną fazę dojrzewania jajeczka i skróconą fazę poowulacyjną.

Poniżej znajduje się fragment cyklu poporodowego. Pełne karmienie do 84. dnia po porodzie. Od 85. dnia zastosowano regułę szczytu.